Posle svedočanstava očevidaca koji tvrde da su tog kobnog 26. aprila 1986. videli dve velike eksplozije, opšteprihvaćena teorija glasi da je prvo došlo do eksplozije pare, uzrokovane energijom nastalom zagrevanjem vode kojom se hladi jezgro reaktora, a tek zatim do nuklearne eksplozije.
Međutim, nova analiza ukazuje da je zapravo bilo obrnuto, odnosno da se prvo dogodila nuklearna eksplozija. Grupa švedskih istraživača analizirala je izotope hemijskog elementa ksenona koje su četiri dana posle katastrofe prikupili naučnici.
Ti izotopi su pronađeni daleko od samog mesta katastrofe, u gradu Čerepovcu, severno od Moskve, i daleko od glavnih tragova otpadaka. Prema tvrdnjama švedskih naučnika, ti izotopi su nastali nedavnom nuklearnom fizijom, što ukazuje na nuklearnu eksploziju.
S druge strane, glavni otpaci, pronađeni u radijusu bliže černobiljske katastrofe, sadržali su uravnotežene izotope ksenona kakvi se mogu naći u jezgru reaktora. Taj je radioaktivni materijal pronađen severozapadno od Černobilja, u Skandinaviji.
Prema procenama tadašnjih atmosferskih prilika noviji izotopi ksenona pronađeni kod Čerepovca potiču od ostataka lansiranih više u vazduh od ostataka koji su nastali probojem reaktora. Prema naučnicima, nuklearna eksplozija lansirala bi radioaktivne ostatke mnogo više u atmosferu od eksplozije same pare.
“Verujemo da je prvo došlo do nuklearne eksplozije koja je kroz cevi za punjenje goriva lansirala radioaktivni materijal 2,5 do 3 kilometra u vazduh, a 2,7 sekundi posle toga došlo je do eksplozije pare koja je probila reaktorsku posudu”, tvrde švedski naučnici.
Svedoci su u to vreme pominjali plavičaste bljeskove iznad reaktora u sekundama nakon prve eksplozije što, prema tvrdnjama naučnika, podupire novi tok događaja černobiljske katastrofe.
(Izvor: Kurir)