Prema godišnjem statističkom biltenu PIO Fonda, u 2022. godini u Srbiji je bilo oko 93.000 novih korisnika penzije. Kao i prethodnih godina i u 2022. je među njima bio pozamašan broj onih koji su se odlučili da u penziju odu prevremeno. Na taj potez se u Srbiji, prema grubim procenama, odluči oko 10.000 ljudi.
Najčešći razlog odlaska u prevremenu penziju je narušeno zdravlje, ali i činjenica da građani jednostavno nemaju snage da rade do 65. Mnogi tvrde da su istrošeni i mnogo pre nego što steknu starosni uslov za penzionisanje.
U Srbiji je mogućnost prevremenog penzionisanja uvedena 2015. godine. Krajem 2018. korisnika je bilo 28.000, a već u julu 2019. godine 43.000. I ta brojka raste godišnje u proseku za oko 10.000.
Trošak odlaska u prevremenu penziju
Danas muškarci u Srbiji u penziju mogu sa 65. godina, a toliko će biti potrebno i ženama od 2032. godine. Starosna granica za penzionisanje za žene pomera se iz godine u godinu. Od januara one mogu da idu u starosnu penziju sa 63 godine i šest meseca života, umesto 63 godine i četiri meseca, koliko je bilo potrebno da imaju za penzionisanje u 2022. godini.
Ipak, ako osigurano lice ne ispunjava uslove za regularno penzionisanje, bilo po pitanju godina staža ili starosti, opcija koja mu preostaje je upravo odlazak u prevremenu penziju.
Ono što je neophodno istaći kada se govori o prevremenoj penziji, je da ona košta tj. da se sa prevremenim penzionisanjem umanjuju primanja. Praktično, za svaki mesec pre navršenih 65 ili 63,5 godine, penzija se trajno umanjuje za 0,34 odsto i najviše se može umanjiti do 20,4 odsto.
Dakle, u slučaju da vas čeka starosna penzija sa punim radnim stažom od 37.800 dinara, ako se odlučite za prevremenu imaćete primanja manja za oko 7.400 dinara (u slučaju da ste se odlučili za najraniji mogući odlazak u penziju).
Ako bi vam starosna penzija, sa punim radnim stažom, bila 30.000 dinara, a odlučite da se prevremeno penzionišete tri godine ranije, to znači da bi vam mesečni ček bio manji za oko 3.700 dinara, odnosno da bi iznosio 26.300 dinara.
Konkretni uslovi
Granica i uslovi za odlazak u prevremenu penziju pomerili su se ove godine i za žene i za muškarce.
Ove godine muškarci u prevremenu penziju mogu da idu sa 40 godina radnog staža i najmanje 60 godina života, dok žene u penziju mogu da idu sa 59 godina i 6 meseci.
Pravo na prevremenu starosnu penziju ostvaruje se podnošenjem zahteva Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje, posle prestanka osiguranja, osim za osiguranike koji obavljaju delatnost u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad privatnih preduzetnika koji pravo na prevremenu starosnu penziju mogu ostvariti ispunjenjem uslova za sticanje prava na prevremenu starosnu penziju.
Ono što je za sam kraj važno istaći je da se korisnik prevremene penzije može zaposliti, i da kada prestane da se bavi datim poslom ili delatnošću, on ima pravo na ponovno određivanje visine penzije pod uslovom da je bio osiguran najmanje godinu dana.
(Kurir.rs/Blic/PIO Fond)