Arheolozi su nedavno otkrili izuzetno redak artefakt star 3.800 godina u izraelskoj “Pećini lobanja” u Judejskoj pustinji.
Ovaj neverovatan pronalazak uključuje star tekstil obojen “grimiznim crvom”, što je posebna crvena boja dobijena od leševa i jaja insekata. Artefakt se spominje čak 25 puta u biblijskom Starom zavetu, što ovom otkriću daje poseban značaj.
Tekstil je imao vunene niti obojene crvenom bojom, koje su bile protkane kroz neobojene lanene niti da bi formirale dizajn nalik rešetki.
Izraelska uprava za antikvitete (IAA) objavila je nalaze u četvrtak, nakon što je pronašla manji od dva centimetra tekstil koji se krio u “Pećini lobanja” u Judejskoj pustinji.
“Skerletni crv” ili “Grimizni crv” koji se pominje u Bibliji je ljuskavi insekt, koji živi u hrastovim stablima, a glavna vrsta antičkog sveta bila je Kermes.
Ženke i njihova jaja proizvode karminsku kiselinu, koja boji daje crvenu boju. Ove bube ljudi su skupljali, prskali ih sirćetom, sušili leševe, a zatim mleli ostatke u prah koji se koristio za bojenje tkanina i odeće.
Rare 4,000-year-old artifact mentioned in the Bible 25 times is discovered in Israel’s ‘Cave of Skulls’
Archaeologists have discovered a rare artifact that is found throughout the Bible’s Old Testament.https://t.co/UC9caRI7ln
— Science Academy (@Academ18Academy) July 20, 2024
“Crvena nijansa, u rasponu od narandžaste do ružičaste i grimizne, imala je značajnu istorijsku simboliku i važnost. Crvena boja insekata ljuspica koji se zasnivaju na molekulima kao što su kermezinska kiselina ili karminska kiselina su i stabilne i lepe, što ih čini mnogo prestižnijim od izvora biljnih boja”, rekao je tim u studiji objavljenoj u časopisu “Journal of Archaeological Science”.
“Shani” ili “Tola’at Shani” na hebrejskom
Grimizna boja je poznata kao “shani” ili “tola’at shani” na hebrejskom (što znači grimizni crv) i predstavljena je u celom Starom zavetu, bilo sama ili u kombinaciji sa drugim dragocenim bojama, uključujući plave i ljubičaste boje od morskih puževa.
U knjizi Levitskoj tamnocrvena boja se pominje nekoliko puta, kao i u stokholmskom papirusu, koji sadrži 154 recepta za bojenje dragog kamenja, čišćenje bisera i imitaciju zlata i srebra.
Crvena boja iz kermesa se takođe pominje u drevnim trgovačkim dokumentima, kao što su klinaste ploče iz Mesopotamije, koje datiraju iz 1425. godine pre nove ere.
Rare 4,000-year-old artifact mentioned in the Bible 25 times is discovered in Israel’s ‘Cave of Skulls’ https://t.co/gOn95jaqVo
— Daily Mail Australia (@DailyMailAU) July 19, 2024
Istraživači su odredili boje pomoću metode analize tečne hromatografije visokih performansi (HPLC), koja odvaja jedinjenja rastvorena u tečnom uzorku da bi se identifikovale komponente u smeši. Zatim su uporedili nalaze sa bazom podataka koja sadrži standarde sa poznatim hemijskim komponentama, otkrivajući kermezinsku kiselinu koju luče insekti.
Tekstil datira iz srednjeg bronzanog doba
Tekstil datira iz srednjeg bronzanog doba 1767-1954 pne.
“Ova napredna analitička metoda nam je omogućila da tačno odredimo poreklo boje sve do tačne vrste ljuskavog insekata…Dakle, sa velikom verovatnoćom možemo utvrditi da je u drevnim vremenima tekstil bio obojen upotrebom vrste Kermes vermilio, koja proizvodi kermezinsku kiselinu, dajući prepoznatljivu crvenu nijansu”, rekla je Dr Naama Sukenik iz izraelske uprave za antikvitete pa dodala:
“Važno otkriće premošćuje jaz između pisanih izvora i arheoloških otkrića, pružajući dokaze da je drevna industrija bojenja tekstila bila — već u ovoj fazi, dovoljno uspostavljena za bojenje pomoću životinja”
(Blic)