Jedna porodica u belgijskom gradiću Tieltu, nakon dugog niza godina, konačno je odlučila da renovira svoju porodičnu kuću.
I bilo bi to, kao i u svim drugim slučajevima kada porodica odluči da osveži svoj dom i učini ga prijatnijim mestom za život, pravo zadovoljstvo nakon završetka radova, da radovi nisu naglo prekinuti zbog neobičnog otkrića.
Pozivajući se na objavu belgijske Agencije za nepokretnu baštinu, u ulici Nieuwstraat na kućnom broju 7, vlasnik je prijavio neobično otkriće policiji čim su počeli radovi na preuređenju.
A nakon što su na njihov poziv došli tamošnji arheolozi i istoričari, imali su šta da vide.
U tom istorijskom gradskom jezgru, naime, porodične kuće u pomenutoj ulici povezane su podzemnim tunelom za koji se pretpostavlja da je star barem 100 godina i da je služio nemačkim vojnicima tokom Prvog svetskog rata.
Oni su, u tom periodu, zauzeli i koristili taj kompleks gradskih kuća pune četiri godine, a tokom ovog poslednjeg iskapanja otkriveno je, konkretno, da su kuće na brojevima 7 i 5 povezane upravo tim tunelom.
Sam otvor koji su otkrili u temelju kuće, opisuje se u izveštaju Agencije, povezan je sa zatvorenim izvorom vode iz 18. veka i gotovo 10 metara dugim tunelom, koji se povezuje sa susednom kućom, a čija je visina samo oko 1,2 metra.
Iako su vlasnici kuće bili iznenađeni, ovo otkriće ne treba previše da čudi, ako se uzme u obzir istorija ulice i celog gradića.
Ključno zapovedničko sedište nemačke armije
Mesto je, prema navodima portala, početkom prošlog veka služilo kao ključno zapovedničko sedište nemačke „Četvrte armije“, sa ratnom prostorijom koja je 1915. godine postala poznata po izvođenju prvog napada plinom hlorom, kao i po upotrebi bacača plamena.
Home renovation reveals hidden entrance to WWI escape tunnel in Belgium. See it https://t.co/bNvlaBSeF4
— The Charlotte Observer (@theobserver) April 15, 2025
Sam tunel, koji je otkriven prilikom renoviranja kuće, pretpostavljaju istoričari, bio je izgrađen kao deo rute za beg u slučaju napada na Četvrtu armiju, ali ta teza nije potvrđena.
„S obzirom na stratešku funkciju poseda, sa ormarom za karte i najvišim generalima iznad poda, to nije posve zaboravljena teorija“, navodi se u saopštenju Agencije.
Kuća sagrađena davne 1769. godine
Istorija ovih kuća, inače, seže dalje od te nemačke okupacije s početka prošlog veka. Kuća u kojoj su nedavno počeli radovi sagrađena je davne 1769. godine na parceli koju je tada posedovala i koristila mala zajednica franjevaca.
Kasnije ju je 1906. godine kupio lekar koji ju je, iz vlastitih potreba, dao proširiti prema stražnjem delu, odnosno dvorištu.
U njoj, dalje u hronologiji događaja, nije dugo uživao jer su već u leto 1914. godine nemačke trupe napale tada neutralnu Belgiju i u oktobru odlučile da smeste svoje vojno zapovedništvo upravo u gradić Tielt jer je bio izvan dometa neprijateljskog topništva, a istovremeno strateški pozicioniran blizu saobraćajnih i železničkih veza.
Dok je jedan metalni poklopac šahta omogućio pristup bunaru za vodu, sagrađenom od opeke istog modela kakvom je prvobitno sagrađena i sama kuća, tunel ipak ne dolazi do njega, već poklopac pokriva otvor omeđen nepovezanim zidovima postavljenim između bunara i kuće sa potporama od cigle i greda koje su nastale mnogo nakon početne izgradnje kuće.
Renoviranje za sada pauzirano
„Svi ovi elementi jasno pokazuju da je ovo okno kasniji dodatak. Otvor je prorezan kroz zid od opeke, ali je uredno dovršen“, navodi se u izveštaju Agencije.
U jednom od bunara nalazila se poveznica na tunel od opeke sa bačvastim svodom koji je išao prema severozapadu, paralelno sa drugim delom kuća.
Na kraju tog tunela sada je blokirani prolaz koji je inače omogućavao pristup podrumu susedne kuće i time omogućavao nesmetano „nevidljivo“ kretanje između ta dva objekta.
I dok se u belgijskoj Agenciji za nepokretnu baštinu raduju novom otkriću, sadašnji vlasnici kuće iskreno negoduju jer će im to i te kako usporiti dugo očekivane i željene radove renoviranja.
Još uvek nije poznato kako će ovaj nalaz biti klasifikovan i hoće li sadašnji vlasnici moći da izvedu sve radove koje su planirali.
(Blic)