Sićušni vodeni medved, poznat i kao mahovinasto prase, može da preživi radioaktivno zračenje u dozi koja odgovara izlaganju zračenju na najradioaktivnijem mestu nekadašnje nuklearke u Černobilju, i to tokom perioda od 25 sati.
Najžilavije stvorenje na svetu, koje pripada vrsti dugoživaca (tardigrada), izdržava toplotu od 150 stepeni Celzijusa i ekstremno niske temperature u kosmosu, može da oživi više godina nakon što se osušilo i izdržava pritisak šest puta veći od onog u Marijanskom rovu, na najdubljoj tački naše planete.
#Tardigrades, humans & #exoplanets
Maybe some day, their genes could be incorporated into human DNA making them resistant to extreme environments, like cosmic radiation during space travel to an exoplanet.
Batillipes sp. marine #waterbear Bay of Santander #astrobiology pic.twitter.com/q0641P4ZiP— Rafael Martín Ledo (@rmartinledo) June 18, 2019
Razlog što podnosi hiljadu puta jaču radijaciju nego ostale životinje krije se u jedinstvenom proteinu koji proizvodi, tzv. „supresoru oštećenja“ (engl: damage suppressor, Dsup).
Molekularni biolog Džejms Kadonaga i njegov tim sa Univerziteta Kalifornije, u San Dijegu, objasnili su kako protein deluje.
– Videli smo da ima dva dela. Jedan se vezuje za hromatin, a ostatak obrazuje neku vrstu oblaka, koji štiti DNK od hidroksilnih radikala.
Hromatin je kompleks u ćelijama koji sadrži DNK, a hidroksilni radikali su visoko reaktivna jedinjenja koja se proizvode u ćelijama pod dejstvom jonizujućeg zračenja. Tardigrada mogu da budu izloženi tim česticama kada se njihova mahovinasta, vlažna staništa isuše.
Happy #TardigradeTuesday ✨
All #Tardigrades, all the time 🚀
🌊Batillipes 🔬 pic.twitter.com/l6DZxaccW8— Tardigradopedia (@tardigradopedia) July 21, 2020
Profesor Kadonaga veruje da Dsup možda nije stvoren radi zaštite od radijacije, ali da je to koristan sporedni efekat sposobnosti preživljavanja u suvom okruženju. Dsup protein je otkriven 2016, kada je ustanovljeno da ublažava oštećenja DNK u ljudskim ćelijama izazvana rendgenskim zračenjem za 40 odsto.
Naučnici se nadaju da će im saznanja o tome kako se vodeni medved štiti jednog dana pomoći da tu sposobnost prilagode sebi.
– Teoretski, bilo bi moguće napraviti savršenije verzije Dsup radi zaštite DNK u različitim vrstama ćelija – kaže prof. Kadonaga i daodaje da bi protein mogao da nađe široku primenu, na primer, u ćelijskoj terapiji i dijagnostici.
Here's the most fantabulous stuff I've seen (and filmed) in 2019. № 3
Mom tardigrade, in a moulting process, lays eggs in the space inside her old cuticle!
Fast-motion video.
🎵#Tardigrades from Cantabrian mountains.
Video: @rmartinledo#showreel #cantabriaonline pic.twitter.com/1nIF7LUeY2— Rafael Martín Ledo (@rmartinledo) December 20, 2019
(Izvor: Srbija Danas)