Druga decenija XX veka u ozbiljnoj je konkurenciji da bude proglašena za najtežu u prethodnih dvesta godina; kolje se po tome sa petom i desetom. Međutim, ona je bez sumnja najtrijumfalnija od svih naših modernih dekada, jer ma koliko da je bila strašna i smrtonosna za nas, okončala se pobedom (na neki način simbolično) krunisanom ulaskom srpskih trupa u Zagreb, prestonicu bivše Kraljevine Hrvatske-Slavonije, konstitutivnog dela Austrougarske monarhije. Do toga je došlo na sledeći način.
Kraj 1918. godine doneo je slom Centralnih sila na svim frontovima, i premda je ključna bila propast njihovih ofanziva na Zapadnom frontu nakon ulaska Amerike u sukob i nemogućnošću daljeg vođenja rata zbog materijalne iscrpljenosti Nemačkog carstva, do sloma je došlo i ofanzivom saveznika, pre svega Srpske vojske, na Solunskom frontu.
(Inače, Solunski front je formiran 1916. godine, zbog propasti Srbije; naime, savezničke trupe su počele da se koncentrišu tu da bi nam pomogle u predstojećoj najezdi Nemaca i Austrougara, ali smo mi pali pre nego što su oni uspeli da nam se priključe, pa je umesto toga formiran front.) Teritorije na krajnjem jugu sada već pokojne Austrougarske, naseljene Južnim Slovenima, u prvom redu Srbima, Hrvatima i Slovencima, formirale su oktobra meseca međunarodno nepriznatu Državu Slovenaca, Hrvata i Srba na čelu sa Narodnim većem.
Do proglašenja je došlo u Ljubljani, prvi predsednik je bio Slovenac Anton Korošec (kasnije jedini jugoslovenski premijer koji nije bio srpske nacionalnosti), a potpredsednici su bili Srbin Svetozar Pribićević i Hrvat Ante Pavelić (ne taj Ante Pavelić, već onaj normalniji Ante Pavelić, zubar i kasniji predsednik senata Kraljevine Jugoslavije).
Mesec dana kasnije, Narodno veće je proglasilo ujedinjenje sa Kraljevinom Srbijom, a to je 1. decembra potvrdio i regent Aleksandar. Nastalo je Kraljevstvo Srba, Hrvata i Slovenaca, a pet dana kasnije srpski armejci umarširali su u Zagreb. Zanimljivo je to što je već novembra meseca, Narodno veće je iz Zagreba tražilo ulazak srpskih trupa u DSHS kako bi se obnovio red i mir, i to sledećim rečima:
“U bivšoj austrougarskoj vojsci jesu disciplina i red posve uništeni: Država Slovenaca, Hrvata i Srba stoji pred opasnošću da bude poharana od vraćajućih se četa sa bojišta (odnosno Hrvata iz austrougarske vojske; prim. nov.). Vlada srpske države se umoljava da što skorije pošalje svoje čete. Brzi odgovor se umoljanja.”
(Izvor: Telegraf)